24 Şubat 2022’de başlayan Ukrayna savaşı 2 yılı geride bıraktı. Moskova-Kiev arasında kurulması umut edilen barış masası hala uzak bir seçenek. Bölgede çatışmalar devam ederken Rusya ile Batı arasındaki gerilim de giderek tırmanıyor.
Savaşın başlamasından bu yana en çok tartışılan konulardan biri de Rusya’nın elindeki nükleer silahlar oldu. Rus yetkililer nükleer cephanelikleri ile övünüp Batı’ya üstü kapalı gözdağı verirken, İngiliz yayın kuruluşu Financial Times’ın ele geçirdiği gizli askeri dosyalarda, Kremlin’in ne zaman nükleer silah kullanacağına dair dikkat çeken senaryolar yer aldı.
Dosyaları inceleyen uzmanlar Rusya’nın nükleer silah kullanma riskinin herkesin korktuğundan çok daha düşük olduğunu belirttiler.
RUSYA HANGİ DURUMLARDA NÜKLEER SİLAH KULLANABİLİR
Rusya’nın nükleer savaşa yönelik stratejik planlamasını gösteren 29 askeri dosya, 2008 ile 2014 yılları arasına tarihleniyor, yani en az 10 yıllık ancak uzmanlar bunların mevcut Rus askeri doktrinine uygun olmaya devam ettiğini iddia ediyor.
Sızdırılan askeri belgelere göre, Kremlin hangi durumlarda nükleer silah kullanılacağına dair bir dizi senaryo üzerinde çalışmış. Bu senaryolardan ilki Rus topraklarına düzenlenecek bir düşman saldırısı.
Bir diğeri ise stratejik öneme sahip denizaltıları hedef alacak saldırılar. Belgelere göre Rusya balistik füze denizaltılarının yüzde 20’sinin, nükleer güçle çalışan denizaltılarının yüzde 30’unun ortadan kaldırılması halinde nükleer silah kullanabilir.
Rusya’nın nükleer denizaltısı The Emperor Alexander III
ÇİN’LE İLGİLİ ENDİŞELER GÜN YÜZÜNE ÇIKTI
Sızdırılan belgeler, son dönemde kurdukları yakın ittifaka rağmen Rusya’nın Çin ile ilgili derin endişelerini de gün yüzüne çıkardı.
Dosyalar Rusya’nın olası bir Çin işgaline karşılık senaryolar hazırladığını ortaya koyarken, Çin Dışişleri Bakanlığı Moskova’dan şüphelenmek için herhangi bir nedenleri olmadığını belirten bir açıklama yayınladı.
Financial Times gazetesine göre, Rusya’nın nükleer silahları Avrupa ve Asya’yı kapsayan savaş alanları için tasarlanmıştır.
Modern nükleer savaş başlıkları, 1945’te Nagazaki ve Hiroşima’ya atılan silahlardan çok daha fazla enerji açığa çıkarabilmektedir.
RUSYA’DAN AÇIKLAMA
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in sözcüsü söz konusu belgelerle ilgili yaptığı açıklamada “Önemli olan nükleer silah kullanım eşiğinin kesinlikle şeffaf olması. Bahsi geçen belgelere gelince, bunların gerçekliğinden kesinlikle şüphe duyuyoruz.” ifadelerini kullandı.
Uzmanlar söz konusu belgelerin, Rus ordusunun Ukrayna işgali öncesinde düzenli olarak gerçekleştirdiği tatbikatlarda görülen kalıpları yansıttığını vurguluyor.
İNSANLIK TARİHİNDEKİ EN TEHLİKELİ DÖNEMLERDEN BİRİ
Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü’nün (SIPRI) yaptığı bir araştırmaya göre büyük askeri güce sahip ülkelerin modernizasyon ve genişleme planları kapsamında, operasyonel nükleer silahların sayısı yeniden artışa geçti.
İsveç merkezli düşünce kuruluşu, nükleer silah sahibi 9 ülkenin elinde bugün dünya genelinde 9576’sı potansiyel kullanıma hazır askeri stoklarda olmak üzere 12 bin 512 nükleer savaş başlığı olduğunu tahmin ediyor.Bir yıl öncesine göre bu stoka eklenen 86 başlığın 60’ı Çin’e, geri kalanları da Rusya (12), Pakistan (5), Kuzey Kore (5) ve Hindistan’a (4) ait.
SIPRI Direktörü Dan Smith, yaz aylarında nükleer silahlara ilişkin yaptığı açıklamada “İnsanlık tarihinin en tehlikeli dönemlerinden birine sürükleniyoruz” ifadelerini kullanmıştı.
